Bạn có biết rằng văn chầu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các nghi lễ hầu đồng? Để một buổi lễ hầu đồng thành công, việc sử dụng những bản hát văn hay là điều cực kỳ quan trọng. Hôm nay, chúng ta sẽ khám phá một số bản hát văn Chúa Thác Bờ đẹp mắt trong nền nghệ thuật hát văn Việt Nam. Văn Chúa Thác Bờ thường được sử dụng rất nhiều trong mỗi buổi lễ hầu đồng.
Tổng Hợp Các Điển Tích Hay Trong Hát Văn
-
Bản 1:
Ai lên tới Thung Nai, Đà Bắc
Ngược sông Đà bến ngọc lung linh.
Ai lên lễ Mẫu Hoà Bình,
Chợ Bờ Hang Miếng thác ghềnh cheo leo.
Chợ Phương Lâm sớm chiều đông đúc,
Đội ngư phường độc mộc bán buôn.
Chuông đền văng vẳng sớm hôm,
Xa nghe tiếng hú gọi hồn rừng ngang
Danh Chúa Thác sơn trang lừng lẫy,
Đất Hoà Bình đã dậy oai linh.
Nửa đêm giờ tý hiện hình,
Áo pha màu tuyết bên mình túi dao.
Thường vượt suối băng đèo hái thuốc,
Luyện một bầu tiên dược hồi sinh.
Nức danh Chầu Thác Hoà Bình,
Vì đời đem lại tuổi xuân cho đồng.
Gieo lúa mạch ngô khoai sắn đỗ,
Cho người đời trăm họ yên vui
Non tiên cảnh vật xa vời,
Có tiên Chầu Thác vốn người sơn trang
Đã bao lần khai hoang mở lối,
Giúp dân lành sớm tối lên công.
Bao năm đục núi khơi dòng,
Đem nguồn nước ngọt ấm lòng dân sinh
Tuổi đôi tám xuân xanh vừa độ,
Tài lược thao văn võ kiếm cung.
So bề: ngôn,hạnh,công,dung,
Trừ gian dẹp loạn khắp vùng biên cương.
Đức nhân hiếu đôi đường vẹn cả,
Nguyện vì đời một dạ đinh ninh.
Vì đời đem lại thanh bình,
Cho cây chắc rễ cho cành nở hoa.
Tay tô điểm sơn hà cẩm tú,
Cứu muôn người trăm họ an vui.
Gương xưa còn để cho đời,
Tấm gương Chầu Thác muôn đời noi theo.
Đường nhân sự hiểm nghèo đã trải,
Nhẹ gót hài trở lại sơn trung.
Phép mầu lục trí thần thông,
Lánh đường lục đạo thoát vòng tử sinh.
Dẫn sự tích văn trình một bản,
Thỉnh Chầu bà chứng giám lai lâm.
Chữ rằng Thần giáng lưu ân,
Chầu Bà lưu phúc thiên xuân thọ trường. -
Bản 2:
Thanh nhàn dạo khắp nơi nơi
Nay đà Suối Rút, Kim Bôi, Hòa Bình
Núi ngũ nhạc rừng xanh mở lối
Qua Lương Sơn thẳng tới Dốc Kun
Non cao khuất khúc dặm trường
Dân cư vắng vẻ xóm làng lơ thơ
Trâu gõ mõ tiếng gà cục tác
Vượn ru con tha thiết đêm thâu
Chim Công múa quạt bên lầu
Những chim khảm khắc về chầu ca vang
Bên sườn núi nhà sàn mấy lớp
Cầu thang mây nhẹ gót rung rinh
Tắc Kè dong dả cầm canh
Đàn ong lấy mật lượn quanh bản mường
Dưới chân núi măng giang măng lứa
Cùng măng tre nấm mọc thơm bay
Khế chua sung chat gừng cay
Bí ngô mướp đắng ngô khoai lạc vừng
Tiều hớn hở băng rừng đốn củi
Dưới sông Đà vịt lội nhấp nhô
Ai lên cảnh đẹp Thác Bờ
Trước non sông núi đền thờ trang nghiêm
Vách núi nghiêng bên hồ nước chảy
Danh Chầu Bà vang dậy bốn phương
Thung Nai bản ấp họ Mường
Nhà sàn ven suối có đường lên non
Tiếng chim non véo von đầu núi
Con đường mòn thẳng lối ra sông
Say say vò rượu cay nồng
Bập bùng ánh lửa tiếng cồng tiếng chiêng
Thượng đệ tử án tiền tấu đối
Lập đàn tràng sám hối cửa thiêng
Thỉnh Chầu trắc giáng bản đền
Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường -
Bản 3:
Vầng nhật nguyệt đêm ngày soi tỏ
Cảnh Thác Bờ rực rỡ càn khôn
Lô xô đá mọc đầu nguồn
Khen ai khéo tạc thác luồng chơi vơi
Cảnh Thác Bờ là nơi thánh tích
Lập đền thờ thanh lịch xiết bao
Sông Đà nước chảy rì rào
Sau đền đá mọc thấp cao mấy tầng
Cảnh thanh tân thiều quang soi tỏ
Chầu Thác Bờ tiên nữ giáng sinh
Họ Mường áo trắng đai xanh
Lưng đeo xà tích bên mình túi dao quai
Đôi mắt phượng hoa cài trâm giắt
Vầng trán xinh vẻ mặt càng tươi
Môi son nở đoá hoa cười
Thanh tân lịch sự nét ngời thu ba
Tóc rườm rà rẽ đôi cánh phượng
Nét cong cong uốn lượn đường tơ
Xinh xinh để liễu thẫn thờ
Người xinh thời cảnh Thác Bờ thêm xinh
Thú hữu tình rong chơi các ngả
Bước ngao du khắp cả non cao
Mường Bi, Mường Nậm, phố Sào
Trồng Mâm, Yên Lịch lại vào Kim Bôi
Chiếc thuyền rồng chèo chơi bến ngọc
Dọc sông Đà dạo khắp suối khe
Hang Miếng, Suối Rút chèo về
Ngược xuôi xuôi ngược thuyền về động tiên
Khắp mọi miền kêu cầu vọng bái
Ai lỗi lầm chầu đoái lòng thương
Dù ai căn số dở dương
Lòng thành thắp một tuần hương kêu cầu
Đã nhất tâm tất cầu kêu ứng
Độ cho người phúc đẳng hà sa
Ai mà vận hạn khó qua
Lòng thành kêu Chúa Thác Bờ cứu cho
Chầu cứu cho người tai qua nạn khỏi
Lại cứu người khỏi cõi trầm luân
Nước tiên tẩy sạch bụi trần
Thanh tao rồi lại mười phần thanh cao
Chữ cương thường treo cao trên giá ngọc
Chứ tam tòng tứ đức khuyên ghi
Đệ tử khấn vái tâu quỳ
Thác Bờ công chúa độ trì chứng minh
Đấng anh linh soi đời vời vợi
Mất chữ tâm thời tội phải mang
Lưới trời bổ khắp bốn phương
Hại nhân nhân hại khôn đường thoát thân
Đã nên đấng cầm cân nảy mực
Lấy chữ tội chữ phúc Chầu cân
Đừng khoe trọn vẹn muôn phần
Chữ đức mà kém Chầu cân sao bằng
Đừng có khinh những kẻ bần hàn
Cây đức tưới tốt vẻ vang sau này
Cung đàn tiếng hát hôm nay
Độ cho đệ tử lộc đầy phúc dư
