Cúng đầy tháng là một phong tục truyền thống của người Việt, mang ý nghĩa tạ ơn, cầu may và bảo vệ cho bé trai trong cuộc sống sau này. Mặc dù quy trình chuẩn bị mâm cúng đầy tháng có thể khác nhau giữa các vùng miền, nhưng trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về mâm cúng đầy tháng bé trai miền Bắc – một vùng đất truyền thống và đậm đà văn hóa.
Mâm cúng đầy tháng miền Bắc: Ý nghĩa của nó là gì?
Theo quan niệm của người xưa, đứa trẻ được sinh ra dưới sự bảo hộ và che chở của các vị thần. Vì vậy, mâm cúng đầy tháng được chuẩn bị như một lời cảm ơn tới các vị thần đã bảo vệ “mẹ tròn con vuông” và mang lại sự may mắn và hạnh phúc cho con. Mặc dù hiện nay có nhiều gia đình không quá nhấn mạnh vào lễ cúng đầy tháng, nhưng các gia đình miền Bắc vẫn duy trì và tuân thủ theo các phong tục và truyền thống riêng của mình.
Các nghi lễ cúng đầy tháng bé trai miền Bắc
Lễ cúng đầy tháng bé trai miền Bắc thường diễn ra theo trình tự sau:
Nghi thức khai hoa
Đây là nghi thức đọc tên tuổi của bé và cầu may mắn.
Nghi thức bắt miếng
Cành hoa được đưa qua miệng bé nhằm mang lại sự may mắn và điều tốt đẹp.
Nghi thức đặt tên
Nghi thức này thường được kết hợp với lễ cúng đầy tháng. Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình thường đặt tên cho bé ngay khi bé chào đời.
Các nghi lễ cúng thường do người lớn tuổi nhất trong gia đình thực hiện với trang phục truyền thống như áo dài và khăn đóng.
Đồ cúng đầy tháng bé trai miền Bắc
Một số đồ cúng không thể thiếu trong lễ cúng đầy tháng bé trai miền Bắc bao gồm:
- Trái cây: 5 loại quả tươi ngon, màu sắc đẹp mắt.
- Hoa tươi: Hoa ly, hoa cát tường,…
- Nhang, nến.
- Gạo tẻ và muối sạch.
- Bộ đồ hình thế ghi đầy đủ họ tên và ngày tháng năm sinh của bé trai.
- Bộ 12 chén trà nhỏ và 1 chén trà lớn.
- Bộ 12 chén rượu và 3 chén rượu.
- Nước lọc.
- Bánh kẹo chia thành 12 đĩa nhỏ và 1 đĩa lớn.
- 12 miếng trầu và 3 miếng trầu.
- Chè đậu trắng.
- Xôi vò nhỏ và xôi vò lớn.
- Gà luộc chín tréo cánh.
- Bộ tam sên gồm trứng, thịt heo, tôm hoặc cua đã luộc chín.
- Đôi đũa hoa.
Đồ cúng như xôi vò, chè đậu trắng là những món ăn đặc trưng trong lễ cúng đầy tháng miền Bắc. Tuy nhiên, một số gia đình có thể tùy chỉnh theo ý thích miễn là đảm bảo độ tươi ngon.
Cách sắp xếp đồ cúng đầy tháng cho bé trai ở miền Bắc
Thông thường, đồ cúng đầy tháng bé trai miền Bắc được sắp xếp trên 2 bàn riêng biệt. Bàn lớn để cúng 12 Bà Mụ và bàn nhỏ để cúng chư vị tiên linh ông bà trong dòng tộc. Bố mẹ cần nhớ không nên gộp chung 2 mâm cúng để không làm mất nguyên tắc và ý nghĩa của lễ.
Đồ cúng trên bàn nhỏ được sắp xếp cân đối, theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”. Điều này có nghĩa là phía Đông đặt bình hoa, phía Tây đặt mâm ngũ quả và các lễ vật khác.
Lưu ý khi cúng đầy tháng cho con
Lễ cúng đầy tháng ở miền Bắc có ý nghĩa rất quan trọng vì đó là lễ tạ ơn các vị thần đã đem lại bình yên cho mẹ và con và cầu mong may mắn cho bé trẻ. Trước khi tổ chức lễ cúng, các bậc phụ huynh cần lưu ý:
- Chọn ngày giờ phù hợp: Việc chọn ngày giờ phù hợp với tuổi tác, giờ sinh và cung mệnh của bé rất quan trọng để đảm bảo sự hòa hợp giữa âm dương, khí huyết và vận mệnh của bé.
- Thời gian cúng lý tưởng: Thông thường, buổi sáng sớm hoặc chiều muộn là thời điểm lý tưởng để tổ chức lễ cúng đầy tháng. Đây là khoảng thời gian đất trời giao thoa giữa ban ngày và ban đêm, rất phù hợp cho lễ cúng.
- Cách tính ngày cúng theo m lịch: Khi tính ngày cúng đầy tháng bé trai miền Bắc, bố mẹ cần tính theo m lịch, không dùng Dương lịch. Điều này mang ý nghĩa tôn trọng các vị thần và chứng giám lòng thành của bố mẹ.
- Chuẩn bị bài văn khấn chuẩn: Bài văn khấn trong lễ cúng đầy tháng cần được chuẩn bị kỹ lưỡng. Có thể nhờ sự giúp đỡ của các chuyên gia phong thủy hoặc thầy cúng giàu kinh nghiệm. Bài văn khấn cần đề cập đến tên và ngày tháng năm sinh của bé để các vị thần chứng giám. Đây là chi tiết cơ bản mà nhiều gia đình thường không chú trọng.
Trên đây là quy định về mâm cúng đầy tháng bé trai miền Bắc. Mỗi vùng miền có thể có một số khác biệt về lễ vật, ngày giờ và cách thức cúng. Tuy nhiên, ý nghĩa của lễ cúng này không thay đổi. Hy vọng qua bài viết này, các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn về lễ cúng đầy tháng ở miền Bắc.
