Cúng thất tuần hay cúng 7 ngày là một trong những nghi lễ quan trọng không thể bỏ qua trong phong tục ma chay của người Việt. Khi sinh, chúng ta gây ra nghiệp chướng, và khi mất, chúng ta vẫn phải trả nghiệp đó để đầu thai sang kiếp mới. Để giảm đau khổ cho nghiệp và giúp linh hồn siêu thoát, gia đình người mất cần tiến hành cúng cơm và tuỳng kinh.
Cúng thất tuần là gì?
Cúng thất tuần là một nghi lễ quan trọng trong phong tục ma chay của người Việt. Được du nhập từ Trung Quốc và truyền lại qua nhiều thế hệ, cúng thất tuần nói về việc cúng 7 ngày liên tục cho người mới mất. Theo truyền thống, linh hồn của người mới mất sẽ bị Diêm Vương xử phạt và phải trải qua 18 tầng địa ngục. Nhờ cúng thất tuần, nghiệp của người đã mất sẽ được giảm bớt, và linh hồn sẽ có cơ hội đầu thai sớm hơn.
Lễ cúng thất tuần giúp giảm đau đớn và đọa đày cho người mới mất, đồng thời cầu an cho gia đình và bản thân người mất. Gia đình sẽ chuẩn bị mâm cơm, hoa quả, giấy tiền vàng bạc và đọc kinh cúng thất tuần. Cúng thất tuần cũng là thời điểm cuối cùng cho gia đình quây quần bên nhau trước khi tiễn người mất.
Cách cúng thất tuần và những lưu ý khi thực hiện nghi lễ
Trong quá trình chuẩn bị mâm cúng, gia đình không nên chủ quan. Mâm cơm cúng cần được chuẩn bị tươm tất, sạch sẽ, thức ăn không ôi thiu. Dưới đây là những lưu ý khi thực hiện lễ cúng thất tuần:
- Không sử dụng các loại thịt động vật trong mâm cơm cúng thất tuần như chó, mèo, bò,… Nên làm cơm cúng hoàn toàn bằng những món ăn chay để linh hồn không phải chịu tội sát sinh.
- Không đặt trực tiếp mâm cơm lên bàn thờ và không đặt dưới đất. Đặt mâm cơm trên một cái bàn đã lau chùi sạch sẽ và đặt cạnh bàn thờ.
- Những người tham gia lễ cúng thất tuần nên ăn mặc kín đáo, lịch sự, tươm tất, và màu sắc tối giản. Khi sư thầy đọc kinh, chúng ta cần chấp hai tay lại đứng sau và cầu nguyện thành tâm.
- Làm sạch không gian làm cơm cúng, không để những vật dụng dơ bẩn ở gần.
- Hướng đặt bàn thờ và mâm cơm phải tuân theo phong thủy. Vị trí của lư hương không được thay đổi. Nếu không rõ, hãy hỏi sư thầy trụ trì trong lễ tang để biết thêm chi tiết.
- Khi thực hiện khấn vái trong lễ cúng thất tuần, cần thành tâm và tránh đùa giỡn. Tránh làm gián đoạn các sư thầy khi đang tụng kinh thực hiện lễ.
- Trong lúc đọc kinh cúng thất tuần, cần đọc rõ ràng, rành mạch, không đọc to và tránh làm gián đoạn cho những vong linh đang lang thang nghe được.
- Sau khi nhang đã tàn hết, gia chủ mới được đem mâm cơm xuống và bắt đầu ăn. Tuyệt đối không được đem mâm xuống khi nhang chưa tàn.
- Đốt tiền và vàng mã, áo quần cho người mất từng ít một để chúng được cháy hết. Không để giấy cháy không đều. Bởi như vậy, người mất chỉ nhận được phần tiền và áo đã cháy hết.
Trong lúc thực hiện lễ cúng thất tuần, cần chú ý thắp nhang liên tục cho người mất. Nếu không có nhiều thời gian, có thể dùng nhang khoanh để thời lượng cháy kéo dài. Cần kiểm tra và thay nước, hoa thường xuyên, để tránh phạm những điều không tốt cho vong linh.
Nghi lễ cúng thất tuần cho người mới diễn ra như thế nào?
Sau khi người mất, gia đình cần làm mâm lễ cúng trong suốt 7 ngày liên tiếp mà không được đứt đoạn. Mâm cơm phải đầy đủ các món, và nếu có thể là món chay thì càng tốt. Cần mời các thiền sư về để đọc kinh và gõ mõ. Trong quá trình lễ cúng, con cháu nên làm theo hướng dẫn của thầy pháp, không nói chuyện với nhau và cầu phúc thành thật cho linh hồn người mất.
Trong khi lễ cúng, người nhà và con cháu có thể khấn xin người đã khuất phù hộ cho những người ở lại được bình an, may mắn và thành công.
Cúng thất tuần là dịp để người nhà nhớ đến người mất và tránh cãi cọ, để linh hồn không cảm thấy đau lòng và không muốn đi đầu thai.
Việc thực hiện nghi lễ cúng thất tuần cho người mới mất là cách tạo phúc cho cả người mất và những người còn sống.
